IPN. Przystanek Historia
Dyrektor oddziału Instytutu Polskiego Pamięci Narodowej w Białymstoku dr hab. Piotr Kardela oraz dyrektor Domu Kultury Polskiej w Wilnie Artur Ludkowski zapraszają na wystąpienia:
dr. Dariusza Roguta
Dyrektor Oddziału IPN w Łodzi
"Działania sowieckiego aparatu bezpieczeństwa wobec Polaków w Wilnie w 1944 r."
dr. Sebastiana Pilarskiego
IPN Oddział w Łodzi
"Polska dyplomacja wobec wyzwań międzynarodowych lat 30. XX wieku"
dr Dariusz Rogut, dyrektor Oddziału IPN w Łodzi, adiunkt w Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie. W swoich badaniach zajmuje się m.in. losami żołnierzy Armii Krajowej w łagrach sowieckich, funkcjonowaniem obozów GUPWI - GUłag NKWD, okupacją sowiecką w Polsce oraz młodzieżowym oporem antykomunistycznym. Autor i redaktor wielu publikacji, m.in. Polacy z Wileńszczyzny w obozach sowieckich „saratowskiego szlaku” (1945–1949); Przeżyliśmy łagry. Wspomnienia żołnierzy Okręgu Wileńskiego AK (1945–1949), Sowieckie obozy dla jeńców wojennych i internowanych 1939–1956. Przykłady wybranych narodów; Mechanizmy sowieckich represji. Żołnierze Armii Krajowej w obozie NKWD nr 270 w Borowiczach (1944–1946) – studium przypadku.
W swoim wystąpieniu przedstawi proces masowych aresztowań dokonanych w Wilnie przez NKWD-NKGB w 1944 r., cele represyjnej polityki sowieckiej wobec Polaków oraz preludium wywózek do obozów w Stalinogorsku, Jełszance k/Saratowa oraz Donbasu.
dr Sebastian Pilarski, historyk, naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Łodzi przedstawi główne założenia polskiej polityki zagranicznej, m.in. kwestię współpracy z mocarstwami zachodnimi, politykę „równych odległości” między Berlinem a Moskwą oraz próby realizacji koncepcji „Międzymorza”.
Zajmuje się polityką zagraniczną Polski w okresie międzywojennym, represjami aparatu bezpieczeństwa PRL wobec osób zaangażowanych w życie społeczno-polityczne II Rzeczypospolitej oraz dziejami NSZZ „Solidarność”. Autor m.in. monografii: Polskie ugrupowania polityczne wobec Czechosłowacji 1938–1939 (2008), Zarys stosunków polsko-czechosłowackich 1918–1933 (2008), Między obojętnością a niechęcią. Piłsudczycy wobec Czechosłowacji w latach 1926–1939 (2017); wydawnictw źródłowych: Służba Bezpieczeństwa wobec przemian politycznych w latach 1988–1990. Region łódzki (2009), NSZZ „Solidarność” w regionie łódzkim w dokumentach Służby Bezpieczeństwa 1980–1981 (2010, współautor), Procesy polityczne działaczy NSZZ „Solidarność” w Łodzi w okresie stanu wojennego (2013), Aparat bezpieczeństwa wobec żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza i funkcjonariuszy Straży Granicznej (2013, współautor), redaktor wydawnictw zbiorowych, m.in. Józef Piłsudski – idee, tradycje, nawiązania (2019) oraz artykułów naukowych publikowanych m.in. na łamach „Dziejów Najnowszych”, „Aparatu Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” i „Przeglądu Archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej”.